Behandeling van klimverwondingen

Klimmen is een extreme sport waarbij de schouder, handen en knieën aan grote kracht en spanning worden blootgesteld. Deze gewrichten zijn echter niet ontworpen om een dergelijke overbelasting te weerstaan, dus raken ze snel geblesseerd.

Er zijn verschillende behandelingen voor sportblessures bij bergbeklimmen die de prestaties van de klimmer verbeteren. Een van de meest gebruikte behandelingen voor lichte tot matige blessures is de RICE-therapie. Voor ernstigere blessures moet echter een chirurgische behandeling worden overwogen.

Wat zijn de meest voorkomende soorten blessures bij bergbeklimmen of bergsporten?

Zoals we al hebben gezegd, zijn de gebieden die het meest worden getroffen tijdens het klimmen de schouders, polsen, handen en knieën. De handen, vooral de vingers, moeten zeer intense belastingen weerstaan en omdat ze zulke kleine spieren en gewrichtsbanden hebben, raken ze gemakkelijk geblesseerd.

Gelukkig laten we je een lijst zien van de meest voorkomende blessures bij deze oefening:

• SLAP laesies: Dit is een blessure van degeneratieve oorsprong waarbij sprake is van een gedeeltelijke of volledige ruptuur van het superieure labrum. In de klimsport wordt het veroorzaakt door traumatische verwondingen als gevolg van vallen of uitglijden van de voeten. De klimmer blijft maar aan één arm hangen, wat een plotselinge trek veroorzaakt die tot een scheur of loslating leidt. Het veroorzaakt diffuse pijn ter hoogte van de schouder die gepaard gaat met moeite om de arm op te heffen, klikken en verlies van spierkracht.
• Rotator cuff scheur en peesontsteking: Dit zijn twee verschillende maar nauw verwante blessures. Tendonitis wordt beschouwd als een ontsteking door irritatie van de pezen waaruit de rotator cuff is opgebouwd. De scheur wordt veroorzaakt door overbelasting en plotselinge bewegingen van de schouder. Bij bergbeklimmers of klimmers zijn het de plotselinge en repetitieve bewegingen tijdens het rotsklimmen die ze veroorzaken. Deze letsels veroorzaken diffuse pijn in de schouder, moeilijkheden om de arm op te heffen, knallen en zwelling...
• Ontwrichting of dislocatie van de schouder: Hierbij wordt de humeruskop uit de glenoïdkom van het schouderblad verwijderd. Het is een veel voorkomende blessure bij onervaren bergbeklimmers of klimmers met een slechte spierontwikkeling. Dit veroorzaakt instabiliteit in het schoudergewricht wat resulteert in hevige pijn, moeite om de arm te bewegen en zwelling. Het kan ook leiden tot gevoelloosheid en spierzwakte.
• Scheur van het driehoekige vezelkraakbeencomplex: Dit is een gedeeltelijke of volledige scheur van een structuur die zich over de handwortelbeentjes en het distale deel van de ellepijp bevindt. Het staat bekend als driehoekig vezelkraakbeen en is gescheurd als gevolg van overbelasting door omgekeerde grepen die mechanische spanning genereren. De symptomen zijn pijn in de handpalm die verergert bij vastgrijpen en leunen, stijfheid en instabiliteit.
• Verrekking van de buigpezen van de vingers: Dit is een veel voorkomende blessure bij bergbeklimmers omdat de handen en vingers hun belangrijkste steun zijn. Plotselinge spanningen en overmatige belasting door uitglijden kunnen deze structuren belasten. De belangrijkste symptomen zijn pijn, zwelling en moeite met het buigen van de vingers.
• Collaterale ligamentverstuiking van de tenen: Dit is de gedeeltelijke of volledige verrekking of scheur van de ligamenten in de interfalangeale gewrichten. Ze zijn het gevolg van overmatige stress en abrupte spanningen door zeer geforceerde bewegingen ter hoogte van de vingers. Het is een letsel dat hevige pijn, zwelling, moeite met bewegen van de getroffen vinger en soms blauwe plekken veroorzaakt.
• Hand- en vingerfracturen: Dit is een ernstige verwonding waarbij een of meer vingers geheel of gedeeltelijk breken. Ze zijn meestal het gevolg van ernstig trauma door vallen en stress op de botten van de hand door overbelasting. Het zijn zeer belangrijke verwondingen voor klimmers en ze veroorzaken ernstige pijn, onmiddellijke zwelling, functionele beperking en kneuzingen.
• Tenosynovitis in polsen en handen: Dit is een chronische ontsteking ter hoogte van de peesschede door inadequate en geforceerde bewegingen. Overbelasting wordt onder andere veroorzaakt door enkelhandige grepen en halve vingerkootjes. Er ontstaat pijn in de handpalm of pols en moeite met bewegen of vastpakken.
• Knieverstuiking: Dit is een blessure aan de gewrichtsbanden van het kniegewricht door verrekking of scheuring. Bij klimmen veroorzaken sommige bewegingen een overmatige belasting van de collaterale en voorste kruisbanden. Dit resulteert in zwelling, pijn, instabiliteit, knikken en bewegingsmoeilijkheden.
• Fracturen: Dit zijn gedeeltelijke of volledige breuken van de botten waaruit de knie en het been zijn opgebouwd. Ze worden meestal veroorzaakt door trauma's en valpartijen, hoewel ze ook geassocieerd worden met plotselinge bewegingen met overmatige belasting. Fracturen veroorzaken hevige pijn, misvorming, zwelling en functionele onmacht.

Beste producten voor herstel van klimblessures

Bestseller

.

Hoe pas je de RICE-therapie toe om eerste hulp verwondingen bij bergbeklimmen te behandelen?

De RICE-therapie is een van de nuttigste methoden voor klimmers of bergbeklimmers vanwege het gemak van de technieken. Tegenwoordig zijn de technieken van het RICE protocol bijgewerkt met de PRICE therapie, maar de eerste is nog steeds bekender.

De juiste manier om deze therapie toe te passen bij blessures is als volgt:

• Bescherming: De eerste stap bij elke blessure is het bieden van de juiste bescherming om verergering van de blessureconditie te voorkomen. U kunt helpen met orthesen, gewrichtssteunen of gewoon een elastisch verband aanleggen als het gebied dit toelaat.
• Rust: Samen met het elastische verband moet het geblesseerde gebied in relatieve rust worden geplaatst. Het wordt relatieve rust genoemd omdat het geen totale rust moet zijn, maar voor zover mogelijk alleen de bewegingen moet beperken waarbij het geblesseerde gebied betrokken is. Deze rust mag niet langer dan 48 uur duren om gewrichts- of spierstijfheid in het geblesseerde gebied te voorkomen.
• IJs: Het plaatsen van ijs is ook een belangrijk punt, omdat het ontstekingen voorkomt en de pijn verzacht. Het wordt aanbevolen om het gedurende 2 tot 3 dagen elke 2 uur 20 minuten op het getroffen gebied te leggen. Het is belangrijk om het niet direct op de huid aan te brengen, maar door middel van kompressen of gelpacks bedekt met een doek.
• Compressie: Compressie kan worden uitgeoefend door het plaatsen van een elastisch verband om oedeemvorming te verminderen. De compressie moet niet te groot zijn, maar net genoeg om de bloedstroom niet te veel te belemmeren. Het is gemakkelijk te herkennen wanneer de compressie goed is, omdat de vingers er dan gemakkelijk onderdoor glijden.
• Elevatie: Het is belangrijk om het gebied een aantal keer te liften om de veneuze terugstroom te bevorderen en verdere zwelling en pijn te voorkomen. De juiste manier is om het gebied 30 cm boven het niveau van het hart te liften.

Chirurgische behandelingen om ernstige of chronische verwondingen bij klimmers of bergbeklimmers te genezen

Sommige ernstige acute en chronische blessures die voorkomen bij klimmers of bergbeklimmers vereisen chirurgische behandeling. Dit is meestal het geval wanneer er sprake is van aanzienlijke betrokkenheid van ligamenten, botten en gewrichten.

Daarom hebben we een overzicht gemaakt van de meest voorkomende operaties, afhankelijk van het getroffen gebied:

Schouderblessures

De meest voorkomende schouderblessures zijn tendopathieën, scheuren, ontwrichtingen, slijmbeursontstekingen en, minder vaak, breuken.

Onder de meest voorkomende chirurgische behandelingen kunnen we noemen:

• Open schouderhersteloperatie: Dit wordt beschouwd als een van de meest invasieve chirurgische methoden en wordt daarom meestal uitgevoerd in de meest ernstige gevallen. Er wordt een grote incisie gemaakt om de schade aan weke delen en gewrichten duidelijk zichtbaar te maken en te herstellen. Het herstel verloopt erg langzaam, maar kan zeer effectief zijn als er geen complicaties optreden.
• Arthroscopische schouderchirurgie: Dit wordt momenteel beschouwd als een van de meest effectieve en minst invasieve chirurgische technieken. Het vereist slechts een kleine incisie ter hoogte van de schouder waardoor de punt van de arthroscoop naar binnen gaat. Met dit apparaat is het mogelijk om de toestand van het gewricht te visualiseren en de aangetaste structuren te herstellen.

Hand-, vinger- en polsblessures

De handen, polsen en vingers hebben vaak last van blessures zoals tendopathieën, scheuren, ontwrichtingen en breuken die chirurgische behandelingen vereisen:

• Arthroscopische polschirurgie: Dit wordt beschouwd als een poliklinische procedure, minimaal invasief en gemakkelijk om van te herstellen. Via een kleine incisie wordt de arthroscoop ingebracht om schade aan banden, pezen en kraakbeen van de pols te beoordelen en te herstellen.
• Quervain's release chirurgie: Dit is een ingreep om de druk op de pezen en de nervus medianus te verlichten. Het is een open operatie waarbij de chirurg een incisie maakt om de pezen bloot te leggen en de schade te herstellen.
• Vingerfractuur fixatiechirurgie: Dit is een chirurgische procedure waarbij metalen platen, schroeven en pennen worden gebruikt om het gebroken bot te fixeren.

Knieblessures

De meest voorkomende blessures zijn meniscusscheuren, gedeeltelijke of volledige scheuren van de gewrichtsbanden en breuken.

Dit zijn de chirurgische ingrepen die deze letsels verhelpen:

• Open kniehersteloperatie: Dit is een vrij complexe maar zeer effectieve procedure om ernstig knieletsel te herstellen. De chirurg maakt een uitgebreide incisie in de knie om de beschadigde structuren bloot te leggen. Vervolgens repareert hij de aangetaste pezen, ligamenten, het kraakbeen of de meniscus.
• Arthroscopische kniechirurgie: Dit is de ideale operatie voor gewrichtsletsels, vooral aan de knie, omdat het een snel herstel biedt. Het is een minimaal invasieve procedure waarbij een kleine incisie wordt gemaakt waar de punt van de artroscoop doorheen gaat. Vervolgens kunnen alle beschadigde gewrichtsstructuren worden gevisualiseerd en gerepareerd.
• Chondroplastie van de knie: Dit is een operatie die speciaal is ontworpen om verwondingen of slijtage van het gewrichtskraakbeen te herstellen. Het wordt uitgevoerd door middel van artroscopie om het beschadigde kraakbeen te verwijderen, zodat het kraakbeen op die plaats kan genezen en opnieuw kan groeien.
• Hersteloperatie van de meniscus: Zoals de naam al doet vermoeden, is dit een operatie voor het exclusieve herstel van de gewrichtsmeniscus. Er wordt een arthroscoop in het gewricht ingebracht om de schade te visualiseren en succesvol te repareren.

Referenties

1. Rooks, M. D. (1997). Blessures bij bergbeklimmen. Sports Medicine, 23, 261-270. https://link.springer.com/article/10.2165/00007256-199723040-00005
2. Cole, K.P., Uhl, R.L., & Rosenbaum, A.J. (2020). Comprehensive review of rock climbing injuries. JAAOS-Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons, 28(12), e501-e509. https://journals.lww.com/jaaos/Abstract/2020/06150/Comprehensive_Review_of_Rock_Climbing_Injuries.5.aspx
3. Jones, G., Asghar, A., & Llewellyn, D. J. (2008). De epidemiologie van blessures bij bergbeklimmen. British Journal of Sports Medicine, 42(9), 773-778. https://bjsm.bmj.com/content/42/9/773.short
4. Backe, S., Ericson, L., Janson, S., & Timpka, T. (2009). Rock climbing injury rates and associated risk factors in a general climbing population. Scandinavisch tijdschrift voor geneeskunde en wetenschap in de sport, 19(6), 850-856. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1600-0838.2008.00851.x
5. Haas, J. C., & Meyers, M. C. (1995). Blessures bij bergbeklimmen. Sports Medicine, 20, 199-205. https://link.springer.com/article/10.2165/00007256-199520030-00006
6. Maitland, M. (1992). Blessures geassocieerd met rotsklimmen. Tijdschrift voor Orthopedische & Sportfysiotherapie, 16(2), 68-73. https://www.jospt.org/doi/abs/10.2519/jospt.1992.16.2.68
7. Neuhof, A., Hennig, F. F., Schöffl, I., & Schöffl, V. (2011). Beoordeling van blessurerisico's bij sportklimmen. Internationaal tijdschrift voor sportgeneeskunde, 32(10), 794-800. https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/abstract/10.1055/s-0031-1279723
8. Woollings, K. Y., McKay, C. D., & Emery, C. A. (2015). Risicofactoren voor blessures bij sportklimmen en boulderen: een systematisch literatuuroverzicht. British journal of sports medicine, 49(17), 1094-1099. https://bjsm.bmj.com/content/49/17/1094.short
9. Addiss, D. G., & Baker, S. P. (1989). Letsels door bergbeklimmen en rotsklimmen in Amerikaanse nationale parken. Annalen van spoedeisende geneeskunde, 18(9), 975-979. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0196064489804639
10. Schöffl, V., & Winkelmann, H. P. (1999). Ongevallenstatistieken bij" indoorklimmuren". Sportverletzung Sportschaden: Organ der Gesellschaft fur Orthopadisch-traumatologische Sportmedizin, 13(1), 14-16. https://europepmc.org/article/med/10407959