Heupfracturen

In de loop der jaren krijgen mensen te maken met bepaalde ziekten die veel voorkomen bij oudere mensen. Een daarvan is osteoporose, waardoor de botten verzwakken en dit kan, naast de aantasting van het evenwicht, leiden tot verschillende verwondingen zoals botbreuken.

Een van de ernstigste breuken is de heupfractuur. Aangezien de heup een groot gewricht is en de breuk ervan een pathologie impliceert die de grootst mogelijke aandacht vereist. Daarom willen wij hier belichten wat dit soort trauma inhoudt en wat de soorten, oorzaken, behandelingen, verzorgingsmethoden, enz. zijn.

Wat is een heupfractuur en hoe wordt de diagnose gesteld?

Een heupfractuur wordt gedefinieerd als een breuk of scheur die ontstaat in het proximale uiteinde van het dijbeen of dijbeen van het gewricht. Aangezien dit een groot gewricht is waar het dijbeen en het bekken samenkomen, wordt de kop van het dijbeen in het gewricht gestoken vanuit een holte die door het bot wordt gevormd en die bekend staat als het "acetabulum". Bijgevolg wordt, zodra het letsel zich voordoet, uiteraard de kop van het dijbeen geraakt.

Dientengevolge veroorzaakt dit type breuk een ernstig en bijzonder symptomatologisch beeld dat bestaat uit:

• Acute pijn in de heup of lies.
• Zwelling in de heupzone en aangrenzende gebieden.
• Blauwe plekken op de plaats van de botsing.
• Onvermogen om te lopen of op te staan uit een stoel.
• Moeite met het dragen van gewicht op het been aan de kant van de geblesseerde heup.
• Verminderde mobiliteit in het geblesseerde lidmaat.
• Verkorting en buitenwaartse draaiing van het been aan de kant van de geblesseerde heup.

In die zin moet de medisch specialist, om een heupfractuur nauwkeurig en beknopt te diagnosticeren, naast het in aanmerking nemen van de belangrijkste symptomen, een lichamelijk onderzoek van de aandoening uitvoeren.

Rekening houdend met het feit dat een persoon met deze aandoening tekenen heeft zoals:

• Onvermogen om op te staan.
• Pijn bij palpatie over het proximale dijbeen.
• Onvermogen om het aangedane been op te tillen tegen de zwaartekracht in.
• Verkorting en externe rotatie van het been.

De gespecialiseerde arts zal een radiologisch onderzoek moeten uitvoeren om de abnormale stand van de heup en het been te onderzoeken. Indien deze radiologische diagnosetechniek niet de nodige gegevens oplevert om een heupfractuur vast te stellen en de persoon pijn of ongemak in het gebied blijft vertonen, is het absoluut noodzakelijk een magnetische resonantie- of botscan te maken om in detail naar een breuk te zoeken.

De arts zal kunnen vaststellen waar in het lange bot dat zich uitstrekt van de heup tot de knie of het dijbeen de scheur is ontstaan:

• In de hals van het dijbeen, dat is het bovenste deel van het dijbeen onder het kogelgewricht of de kop van het dijbeen.
• In het intertrochantergebied, het gebied net onder het eigenlijke heupgewricht. Of in het deel van het bovenste dijbeen dat naar buiten steekt.

Wat zijn de soorten heupfracturen?

Voornamelijk afhankelijk van de plaats van de breuk ter hoogte van het bot wordt dit type heupletsel als volgt ingedeeld:

• Subcapitale breuk (zone 1): Ook bekend als een "femurhalsfractuur", deze ontstaat ter hoogte van de femurhals, tussen de femurkop en de grote trochanter, meestal onder de femurkop. In de meeste gevallen veroorzaken zij schade aan de bloedtoevoer in dit deel van het dijbeen.
• Trochanterfractuur (zone 2): Dit zijn heupblessures die ontstaan ter hoogte van de trochanter of het gebied onder de hals van het dijbeen. Deze worden ook "transtrochanter fracturen" genoemd en komen overeen met het proximale metafyseale gebied van het femur tussen de twee trochanters.
• Subtrochantaire fractuur (zone 3): Dit is een heupfractuur gelegen tussen de kleine trochanter en een punt 5 cm daaronder. Ze kunnen mensen van alle leeftijden treffen en maken ongeveer 10 tot 30% van alle heupfracturen uit.

Anderzijds worden, afhankelijk van de mate waarin het door het gewrichtskapsel bedekte gebied is aangetast of zich daarbuiten bevindt, andere soorten heupfracturen onderscheiden:

• Intracapsulaire fracturen: Deze treffen meestal de femurhals of femurkop (ze gaan gepaard met heupdislocaties en komen minder vaak voor). Zij bestaan uit letsels die zich bevinden op een bot met een slechtere vascularisatie, waardoor consolidatie of avasculaire necrose vaak ontbreken. Als ze in de femurhals ontstaan, komen andere subtypes aan het licht:
  • Type I (onvolledig geraakt in valgus)
  • Type II (volledig zonder verplaatsing)
  • Type III (volledig met gedeeltelijke verplaatsing)
  • Type IV (volledig en volledig verplaatst)
• Extracapsulaire fracturen: Deze zijn gebaseerd op die breuken die voorkomen op een bot met goede vascularisatie en in vergelijking met intracapsulaire fracturen veroorzaken deze meer pijn en hemodynamische instabiliteit. Daarnaast hanteren zij een subclassificatie die afhangt van de mate van stabiliteit en die in wezen als volgt is: Stabiele fracturen die na reductie posterieur en mediaal corticaal contact hebben. Evenals instabiele fracturen, dat zijn alle andere en die met een omgekeerde lijn.

Beste producten voor heupfracturen

Bestseller

.

Wat zijn de oorzaken en risicofactoren voor heupfracturen?

Zoals we aan het begin van het bericht al aangaven, is de belangrijkste oorzaak van heup- of dijbeenbreuken osteoporose, die normaal gesproken bij ouderen voorkomt.

Wij zetten de meest relevante factoren op een rij:

• Vallen is de meest voorkomende gebeurtenis die een heupfractuur veroorzaakt. Bijvoorbeeld door verlies van evenwicht of door lopen op een ongelijke ondergrond.
• Ookverkeersongevallen veroorzaken dit type breuk bij mensen van alle leeftijden.
• Zware klappen of trauma's die de heup direct raken zijn andere redenen voor deze aandoening.
• Zwakke botten als gevolg van osteoporose of andere aandoeningen veroorzaken vaak een botbreuk in dit gebied. Zelfs door het lichaam te draaien terwijl men staat.
• Bij sporters kunnen deze breuken worden veroorzaakt door overbelasting.
• In sommige gevallen leiden bottumoren tot een scheur in deze categorie.
• Andere veel voorkomende risicofactoren zijn chronische medische aandoeningen zoals endocriene stoornissen (bv. een overactieve schildklier), aandoeningen van de hersenen of het zenuwstelsel (bv. dementie, cognitieve stoornissen, ziekte van Parkinson, beroerte, enz.) en darmaandoeningen (bv. die de opname van calcium en vitamine D verminderen).
• Slechte voeding of elk soort voedingsprobleem dat leidt tot een tekort aan calcium en vitamine D, obesitas of een laag lichaamsgewicht, verhoogt het risico op deze botziekte.
• Een zittende levensstijl of lichamelijke inactiviteit leidt tot verzwakking van botten en spieren, wat in veel gevallen de oorzaak is van een heupfractuur of een val die tot deze aandoening leidt.
• Slechte gewoonten, zoals overmatig alcoholgebruik en/of roken, hebben een negatieve invloed op de processen van botopbouw en -onderhoud, wat leidt tot verlies van botmassa. Dit kan leiden tot breuken in de heup en andere gebieden.
• Als iemand medicijnen neemt die cortisonen bevatten of die duizeligheid, slaperigheid en zwakte veroorzaken, kunnen ook heupfracturen optreden. Deze worden meestal in verband gebracht met plotselinge valpartijen.
• Als iemand een slechte coördinatie of balans, gezichtsproblemen, een onregelmatige hartslag of een lage bloeddruk heeft, is hij vatbaar voor dijbeen- of heupfracturen.

Eerste hulp bij een heupfractuur

Voordat medische hulp wordt ingeroepen, moeten de gewonde persoon of zijn omgeving bepaalde eerstehulpmaatregelen nemen om te voorkomen dat de heupfractuur verergert en ernstiger wordt.

• De heup immobiliseren: Bij dit soort letsel is het belangrijkste om de persoon niet te verplaatsen totdat er hulp komt. Daarom is het in dit geval essentieel om het heupgebied en de aangrenzende delen onbeweeglijk te houden.
• Voorkom dat de patiënt te veel warmte verliest: Om de patiënt te helpen, kunnen de personen die proberen te helpen de patiënt inwikkelen of bedekken om te voorkomen dat de temperatuur van de patiënt aanzienlijk stijgt en er lichaamswarmte verloren gaat.
• Houd de vitale functies in de gaten: Voor zover mogelijk is het belangrijk om de toestand van de persoon die de klap heeft opgelopen te controleren. Of het nu gaat om het opnemen van de polsslag, controleren of hij normaal ademt of voorkomen dat hij zijn ogen sluit en in slaap valt. Kortom, het is noodzakelijk om te bevestigen dat zij bij bewustzijn zijn.
• Medicijnen mogen niet worden toegediend zonder de goedkeuring van professionals: Noch om de pijn te verlichten, noch om de verschillende symptomen van de getroffen persoon te verzachten, mag hij/zij medicatie krijgen met vrij verkrijgbare geneesmiddelen, omdat dit schadelijk kan zijn voor zijn/haar gezondheid. Ook is het niet raadzaam hem of haar iets te eten of te drinken te geven.

Meest aangewezen behandelingen voor heupfracturen

De belangrijkste eerste hulp voor iemand die na de diagnose een heupfractuur heeft opgelopen, is het verlichten van de pijn. Dit gebeurt meestal door medisch personeel dat intraveneuze pijnstillers toedient en het getroffen lidmaat immobiliseert.

Dijbeenbreuken worden echter meestal behandeld met chirurgische ingrepen of operaties die gericht zijn op het herstellen of vervangen van het gebroken bot. Aangezien conservatieve of terughoudende behandelingen in de meeste gevallen ongunstige resultaten opleveren en door hun slechte vooruitzichten zelfs de neiging hebben de complicaties bij patiënten met andere aandoeningen te vergroten.

De operaties die worden uitgevoerd om een heupfractuur te verbeteren zijn:

• Fixatie van de breuk met behulp van schroeven: Hierdoor kunnen de door de breuk gescheiden delen worden samengevoegd en om hun vereniging te vereenvoudigen wordt soms een metalen plaat gebruikt.
• Het plaatsen van een metalen prothese: Het doel van dit type operatie is om de gebroken femurkop en/of -hals te vervangen door een prothese. Deze procedure staat bekend als "gedeeltelijke heupprothese".
• Het plaatsen van een pin in het bot: Dit biedt de mogelijkheid om de twee delen van het bot die door het letsel uit de kom zijn geraakt met elkaar te verbinden. Dit wordt meestal gedaan bij een lage breuk.
• Het gebruik van een metalen prothese: Omvat de kop en de nek van het dijbeen samen met een nieuw acetabulum. Dit verwijst naar een totale heupprothese die standaard wordt gebruikt om de breuk te verbeteren wanneer de heup zwaar beschadigd is, als gevolg van chronische artrose.

Revalidatie na een heupfractuur

Na een operatie moet een patiënt met een heupfractuur worden behandeld met antistollingsmiddelen. Zo kan trombusvorming in de beenaderen worden voorkomen en kan het risico op het ontstaan van een longembolie worden verminderd.

Daarnaast is het essentieel om zo snel mogelijk (meestal binnen 24 uur na de operatie) te beginnen met revalidatietherapie. Tijdens dit proces ligt de nadruk op het behoud van het krachtniveau van vóór de breuk, zodat de mobiliteit behouden blijft en verlies van spiertonus wordt voorkomen. Hierdoor kan de patiënt weer lopen zoals voor het botletsel.

Om te voorkomen dat complicaties zoals doorligwonden ontstaan door in dezelfde houding te blijven liggen, wordt bovendien aanbevolen dat de patiënt op een stoel gaat zitten om dit risico te verminderen en zelfs een rechtopstaande houding te vergemakkelijken. De persoon moet ook worden aangemoedigd om op het gezonde been te gaan staan, zodat het niet stijf blijft, en dit uiteraard met de hulp van een andere persoon.

Na 4 tot 8 dagen na de operatie moeten revalidatieoefeningen worden uitgevoerd zolang de patiënt in staat is het volledige gewicht van zijn of haar lichaam op het geblesseerde been te dragen zonder ongemak of onevenwichtigheid.

Ten slotte moet de getroffen persoon gedurende ten minste één tot drie opeenvolgende maanden verschillende verzorgingsmaatregelen nemen om complicaties en toekomstige blessures te voorkomen. Deze maatregelen moeten gericht zijn op het versterken van de spieren van het getroffen been, het leveren van toelaatbare inspanningen en het niet overbelasten van hun capaciteit, het vermijden van bepaalde handelingen en activiteiten die het gebroken deel van de heup opnieuw kunnen activeren.

Preventieve methoden om gebroken heupbeenderen te voorkomen

De beste manieren om de ontwikkeling van zo'n botbreuk te voorkomen of te belemmeren zijn de volgende:

• Voer geleidelijk en achtereenvolgens fysieke activiteiten uit: Van nature is lichaamsbeweging in staat om de hoeveelheid bot te vergroten, de spieren te verstevigen en de gewrichten te versterken. Dit vermindert het risico van een val die kan leiden tot een gebroken heupbot. Wanneer u met deze gewoonte begint, is het essentieel om het geleidelijk te doen om overbelasting te voorkomen en het lichaam er voortdurend aan te laten wennen.
• Zorg voor een gezonde en evenwichtige voeding: De inname van gezonde voeding is fundamenteel voor het organisme om in het algemeen een optimale werking te tonen. Rekening houdend met het feit dat de juiste inname van calcium en vitamine D van vitaal belang is voor het behoud van gezonde botten, vooral op volwassen leeftijd. Overweeg daarom vitaminesupplementen die rijk zijn aan deze stoffen en/of het eten van zuivelproducten en daarvan afgeleide producten, vis, groene bladgroenten, enz.
• Vermijd voedingsproblemen in uw lichaam: Het is ook raadzaam al het mogelijke te doen om een laag lichaamsgewicht en obesitas te vermijden. Dit zijn aandoeningen die het risico op een heupfractuur verhogen.
• Beoefen geen slechte gewoonten zoals roken en overmatig alcohol drinken: Roken bevordert de ontwikkeling van osteoporose, een van de belangrijkste oorzaken van dit type breuk. Bovendien veroorzaakt alcohol botverlies en kan het verwarring of desoriëntatie bij mensen veroorzaken (wat leidt tot vallen).
• Gebruik lange tijd geen medicijnen: In de meeste gevallen, wanneer een individu voor een lange tijd bepaalde medicijnen gebruikt, heeft dit de neiging om de hoeveelheid bot in hun lichaam te verminderen en dus is het gemakkelijker voor scheuren om zich te verspreiden. Dit zijn meestal heparine, corticosteroïden en sommige anti-epileptica.
• Terugkerende bezoeken aan de dokter: Als u lijdt aan bepaalde pathologieën die botbreuken in de heup kunnen bevorderen, is het belangrijk om de juiste klinische beoordeling te hebben om zo snel mogelijk een behandeling te ondergaan. Of het nu gaat om een beoordeling van de mentale status, visuele beoordeling en correctie, beoordeling van loop- en evenwichtsstoornissen, controle en behandeling van osteoporose, enz.
• Doe al het mogelijke om vallen thuis of op het werk te voorkomen: Hiervoor wordt meestal het volgende aanbevolen: overal voldoende verlichting houden, tapijten die gemakkelijk verschuiven verwijderen, struikeldraden vermijden, gladde oppervlakken vermijden (bv. pas natte vloeren, pas gewaxte of gemorste vloeistoffen/voedselresten), antislipmatten gebruiken, leuningen aan beide zijden van trappen installeren, vaak gebruikte voorwerpen binnen handbereik houden, zaklampen bij de hand houden in geval van stroomuitval, en meubels op hun gebruikelijke plaats laten staan.

Referenties

1. Kannus, P., Parkkari, J., Sievänen, H., Heinonen, A., Vuori, I., & Järvinen, M. (1996). Epidemiologie van heupfracturen. Bone, 18(1), S57-S63. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/8756328295003819
2. Carpintero, P., Caeiro, J. R., Carpintero, R., Morales, A., Silva, S., & Mesa, M. (2014). Complicaties van heupfracturen: Een overzicht. Wereldtijdschrift voor orthopedie, 5(4), 402. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4133447/
3. Melton Iii, L. J. (1993). Heupfracturen: een wereldwijd probleem vandaag en morgen. Bone, 14, 1-8. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/8756328293903417
4. Cooper, C., Campion, G., & Melton, L. 3. (1992). Heupfracturen bij ouderen: een wereldwijde projectie. Osteoporosis international, 2, 285-289. https://link.springer.com/article/10.1007/BF01623184
5. Cummings, S. R., & Nevitt, M. C. (1989). Een hypothese: de oorzaken van heupfracturen. Tijdschrift voor gerontologie, 44(5), M107-M111. https://academic.oup.com/geronj/article-abstract/44/5/M107/696714
6. Müller, M. E., Nazarian, S., Koch, P., & Schatzker, J. (2012). De uitgebreide classificatie van fracturen van lange botten. Springer Science & Business Media. https://books.google.es/books?hl=en&lr=&id=t0CgBQAAQBAJ
7. Watson-Jones, R. (1962). Fracturen en gewrichtsletsels. E. & S. Livingstone. http://117.239.25.194:7000/jspui/bitstream/123456789/1853/7/INDEX.pdf
8. Hoppenfeld, S., & Murthy, V. L. (Eds.). (2000). Behandeling en revalidatie van fracturen. Lippincott Williams & Wilkins. https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=bxhycwgJUtQC
9. Kanis, J. A., Borgstrom, F., De Laet, C., Johansson, H., Johnell, O., Jonsson, B., ... & Khaltaev, N. (2005). Beoordeling van het fractuurrisico. Osteoporosis international, 16, 581-589. https://link.springer.com/article/10.1007/s00198-004-1780-5
10. BAILEY, M. (1982). Emergency! Eerste hulp bij fracturen. Nursing2021, 12(11), 72-81. https://journals.lww.com/nursing/Citation/1982/11000/EMERGENCY__FIRST_AID_FOR_FRACTURES.22.aspx